Жесткокрылые верхового болота "Ельня"
gennadis@rambler.ru
Введение
Верховые болота - островные экосистемы со специфическим микроклиматом и характерным комплексом растительности. Они являются местообитанием для небольшого числа холодолюбивых видов животных, имеющих преимущественно европейско-сибирское распространение. Многие из них нашли убежище на верховых болотах в послеледниковый период и являются гляциальными реликтами [6]. Поэтому изучение сообществ жесткокрылых верховых болот представляет несомненный научный интерес. К настоящему времени имеются данные о жуках Средней, Центральной и Северной Европы [2-5]. Однако там практически не сохранились естественные верховые болота. В меньшей мере хозяйственной деятельности подвержены болота Восточной Европы. В связи с этим состав их фауны требует более детального изучения.
Большой интерес у исследователей вызывает болотный массив "Ельня", который считается одним из крупнейших в Европе. Он находится на северо-западе Беларуси. Его площадь - 19984 га. Координаты: 55°34' N 27°55' E. Болото является ядром ландшафтного заказника республиканского значения "Ельня", который можно назвать важнейшим звеном в системе особо охраняемых территорий (ООПТ) Беларуси, так как он включает комплекс редких для условий страны бореальных растительных сообществ с охраняемыми видами растений и животных.
На территории болота расположено 35 олиготрофных озер, самое большое из которых - "Ельня" (площадь - 5,2 кв. км.). Центральная, выпуклая часть болота возвышается над окружающим суходолом на 5-7 м. Общая мощность торфяного пласта - 8,3 м [7]. Верховые болота Европы имеют примерно одинаковый возраст и образовались после отступления Валдайского ледника 11-12 тысяч лет назад. Начало образования олиготрофных болот Беларуси относят к раннему голоцену. Многие крупные болотные массивы, в том числе и "Ельня", берут свое начало в позднем триасе [1].
Полный текст статьи с цветными фотографиями представлен автором в файле формате MS Word . Здесь мы воспроизводим только список жуков по семействам и перечень литературы.
В различных биотопах установлено 212 видов жуков. Наибольшим видовым разнообразием отличаются обитатели мохового яруса (149 видов). Среди них большинство составляют жужелицы и стафилиниды. В травянисто-кустарничковом ярусе, где преобладают по числу видов листоеды и долгоносики, выявлен 121 вид. В древесном ярусе - меньше всего видов (42). Здесь больше всего листоедов. Стенобионты Agonum ericeti, Cyphon congsbergensis, Coccinella hyeroglyphica, Cantharis quadripunctatus, Plateumaris discolor входят в состав групп доминантов и субдоминантов. В эти же группы входят и гигрофилы Carabus clathratus, Pterostichus diligens, P.rhaeticus, Ocypus fuscatus, Cyphon padi, Actenicerus sjaelandicus.
Сем. Carabidae
Cicindela campestris Linnaeus, 1758. Notiophilus palustris (Duftschmid, 1812). Carabus cancellatus Illiger, 1798. C. clathratus Linnaeus, 1761. C. glabratus Paykull, 1790. C. granulatus Linnaeus, I758. C. hortensis Linnaeus, 1758. C. nitens Linnaeus, 1758. Cychrus caraboides (Linnaeus, 1758). Elaphrus riparius (Linnaeus, 1758). Dyschiriodes globosus Herbst, 1784. D. tristis (Stephens, 1827). Epaphius rivularis (Gyllenhal, 1810). E. secalis (Paykull, 1790). Trechus quadristriatus (Schrank, 1781). Asaphidion flavipes (Linnaeus, 1761). Bembidion guttula (Fabricius, 1792). B. humerale Sturm,1825. B. properans (Stephens, 1828). B. quadrimaculatum (Linnaeus, 1761). Poecilus cupreus (Linnaeus, 1758). P. versicolor (Sturm, 1824). Pterostichus diligens (Sturm, 1824). P. macer (Marsham, 1802). P. minor (Gyllenhal, 1827). P. niger (Schaller, 1783). P. nigrita (Paykull, 1790). P. oblongopunctatus (Fabricius, 1787). P. quadrifoveolatus Letzner, 1852. P. rhaeticus Heer, 1838 Calathus melanocephalus (Linnaeus, 1758). C. micropterus (Duftschmid, 1812). Agonum ericeti (Panzer, 1809). A. sexpunctatum (Linnaeus, 1758). Platynus assimilis (Paykull, 1790). Oxypselaphus obscurus (Herbst, 1784). Amara brunnea (Gyllenhal, 1810). A. communis (Panzer, 1797). A. convexior Stephens, 1828. A. equestris (Duftschmid, 1812). A. ovata (Fabricius, 1792). A. plebeja (Gyllenhal, 1810). Curtonotus aulicus (Panzer, 1797). Bradycellus ruficollis (Stephens, 1828). Dicheirotrichus cognatus (Gyllenhal, 1827). Acupalpus flavicollis (Sturm, 1825). A. parvulus (Sturm, 1825). Harpalus affinis (Schrank, 1781). Ophonus rufibarbis (Fabricius, 1792). Pseudoophonus rufipes (Degeer, 1774). Dromius quadrimaculatus (Linnaeus, 1758). D. schneideri Crotch, 1871.
Сем. Leiodidae
Amphicyllis globus (Fabricius, 1792). Agathidium atrum (Paykull, 1798).
Сем. Silphidae
Nicrophorus humator Olivier, 1790. N. vespillo (Linnaeus, 1758). N. vespilloides Herbst, 1783. Thanatophilus dispar Herbst, 1793. Phosphuga atrata (Linnaeus, 1758).
Сем. Cholevidae
Catops westi Krogerus, 1931.
Сем. Staphylinidae
Philonthus atratus (Gravenhorst, 1802).Ph. cognatus Stephens, 1832 Ph. decorus (Gravenhorst, 1802). Ph. furcifer Renkonen, 1937. Ph. marginatus (Strom, 1768). Ph. spinipes Sharp, 1867. Ph. subuliformis (Gravenhorst, 1802). Ph. varius (Gyllenhal, 1810). Ontholestes murinus (Linnaeus, 1758). O. tesselatus (Geoffroy, 1785). Platydracus fulvipes (Scopoli, 1763). P. latebricola (Gravenhorst, 1806). S. dimidiaticornis Gemminger, 1851. S. erythropterus Linnaeus, 1758. Ocypus fuscatus (Gravenhorst, 1802). O. nero (Faldermann, 1835). O. picipennis (Fabricius, 1792). Quedius molochinus (Gravenhorst, 1806). Gyrohypnus atratus (Heer, 1839). Xantholinus linearis (Olivier, 1795). X. tricolor (Fabricius, 1787). Lathrobium brunnipes (Fabricius, 1792). L. fovulum Stephens, 1833. L. volgense Hochhuth, 1851. Ochthephilum fracticorne (Paykull, 1800). Stenus biguttatus (Linnaeus, 1758). S. similis (Herbst, 1784). Acidota crenata (Fabricius, 1792). Scaphidium quadrimaculatum Olivier, 1790. Anotylus rugosus (Fabricius, 1775). Ischnosoma bergrothi Hellen, 1925. I. lonngicorne Maklin, 1847. I. splendidum (Gravenhorst, 1806). Bolitobius analis (Fabricius, 1787). B. formosus (Gravenhorst, 1806). B. inclinans (Gravenhorst, 1806). Conosoma pedicularius (Gravenhorst, 1802). Tachyporus chrysomelinus (Linnaeus, 1758). T. hypnorum (Fabricius, 1775). T. nitidulus (Fabricius, 1781). Tachinus laticollis Gravenhorst, 1802. T. rufipes (Linnaeus, 1758). Aleochara bipustulata (Linnaeus, 1761). Atehta fungi (Gravenhorst, 1806). Drusila canaliculata (Fabricius, 1787). Zyras collaris (Paykull, 1800). Z. cognatus (Markel, 1842). Bolitochara pulchra (Gravenhorst, 1806). Gymnusa brevicornis (Paykull, 1800).
Ceм. Histeridae
Plegaderus caesus (Herbst, 1792). Hister unicolor (Linnaeus, 1758). Margarinotus ventralis (Marseul, 1854).
Ceм. Eucinetidae
Eucinetus haemorrhoidalis (Germar, 1818).
Ceм. Scirtidae
Cyphon congsbergensis Munster, 1924. C. padi (Linnaeus, 1758). C. pubescens (Fabricius, 1792). C. variabilis (Thunberg, 1787).
Ceм. Scarabaeidae
Geotrupes stercorarius (Linnaeus, 1958). Aphodius distinctus (Muller, 1776). A. prodromus (Brahm, 1790). A. rufipes (Linnaeus, 1758). Trichius fasciatus (Linnaeus, 1758).
Сем. Lycidae
Pyropterus nigroruber (Degeer, 1774). Сем. Cantharidae
Сем. Cantharidae
Cantharis fulvicollis (Fabricius, 1792). C. fusca Linnaeus, 1758. C. pallida Goeze, 1777. C. quadripunctata (Muller, 1764). Absidia schoenherri (Dejean, 1837). Malthinus biguttatus (Linnaeus, 1758).
Сем. Elateridae
Athous haemorrhoidalis (Fabricius, 1801). Actenicerus sjaelandicus (Muller, 1764). Ampedus balteatus (Linnaeus, 1758). A. sanguinolentus (Schrank, 1776). А. pomorum (Herbst, 1784). Sericus brunneus (Linnaeus, 1758). Agriotes lineatus (Linnaeus, 1767). A. obscurus (Linnaeus, 1758). Dalopius marginatus (Linnaeus, 1758).
Cем. Throscidae
Throscus dermestoides (Linnaeus, 1767).
Сем. Buprestidae
Trachys minutus (Linnaeus, 1758).
Сем. Byrrhidae
Cytilus auricomus (Duftschmid, 1825). C. sericeus (Forster, 1771). Byrrhus arietinus Steffahny, 1842. B. fasciatus (Forster, 1771). B. pilula (Linnaeus, 1758).
Сем. Melyridae
Dasytes niger (Linnaeus, 1761). D. plumbeus (Muller, 1776).
Cем. Nitidulidae
Meligethes aeneus aeneus (Fabricius, 1775). M. ochropus Sturm, 1845. Soronia grisea (Linnaeus, 1758).
Cем. Sphindidae
Aspidiphorus orbicularis (Gyllenhal, 1808).
Сем. Cryptophagidae
Cryptophagus dorsalis Sahlberg, 1819.
Cем. Phalacridae
Olibrus aeneus (Fabricius, 1792). Stilbus atomarius (Linnaeus, 1776).
Сем. Coccinellidae
Scimnus suturalis Thunberg, 1795. Hyperaspis reppensis (Herbst, 1783). Chilocorus bipustulatus (Linnaeus, 1758). Ch. renipustulatus (Scriba, 1790). Calvia decemguttata (Linnaeus, 1767). Anatis ocellata (Linnaeus, 1758). Hippodamia tredecimpunctata (Linnaeus, 1758). Coccinella hieroglyphica Linnaeus, 1758. C. septempunctata Linnaeus, 1758.
Сем. Latridiidae
Corticarina fuscula (Gyllenhal, 1827). C. gibbosa (Herbst, 1793).
Сем. Cisidae
Cis setiger Mellie, 1848.
Сем. Colydiidae
Bitoma crenata (Fabricius, 1755).
Сем. Oedemeridae
Oedemera lurida (Marsham, 1802).
Cем. Tenebrionidae
Diaperis boleti (Linnaeus, 1758).
Сем. Lagriidae
Lagria hirta (Linnaeus, 1758).
Ceм. Anaspidae
Anaspis flava (Linnaeus, 1758).
Сем. Cerambycidae
Rhagium mordax (Degeer, 1775). Pogonocherus fasciculatus (Degeer, 1775).
Сем. Chrysomelidae
Plateumaris discolor (Herbst, 1795). Cryptocephalus decemmaculatus (Linnaeus, 1758).
C. labiatus (Linnaeus, I76I). Chrysolina sanguinolenta (Linnaeus, 1758). Phaedon cochleariae (Fahricius, 1792). Chrysomela collaris Linnaeus, 1758. Ch. populi Linnaeus, 1758. Linnaeidea aenea (Linnaeus, 1758). Phratora vittelinae (Linnaeus, 1758). Ph. vulgatissima (Linnaeus, 1758). Lochmaea caprea (Linnaeus, 1758). L. suturalis (Thomson, 1866). Agelastica alni (Linnaeus, 1758). Luperus longicornis (Fabricius, 1781). Phyllotreta nemorum (Linnaeus, 1758). Ph. undulata Kutschera, 1860. Aphthona erichsoni (Zetterstedt, 1838). A. euphorbiae (Schrank, 1781). Longitarsus parvulus (Paykull, 1799). Altica palustris Weise, 1888. Batophila rubi (Paykull, 1799). Asiorestia impressa (Fabricius, 1801). Crepidodera aurata (Marsham, 1802). C. aurea (Geoffroy, 1785). C. fulvicornis (Fabricius, 1792). Chaetocnema mannerheimi (Gyllenhal, 1827). Cassida margaritacea Schaller, 1783.
Сем. Bruchidae
Bruchus affinis Frolich, 1799. B. loti Paykull, I800.
Сем. Atellabidae
Deporaus betulae (Linnaeus, 1758). Apoderus coryli (Linnaeus, 1758).
Сем. Apionidae
Apion apricans Herbst, 1797. A. cerdo Gerstaecker, I854. A. fulvipes (Geoffroy, 1785). A. gyllenhali Kirby, 1808. A. hookeri Kirby, 1808. A. seniculus Kirby, 1808. A. simile Kirby, 1811. A. subulatum Kirby, 1808. A. viciae (Paykull, I800).
Сем. Curculionidae
Otiorhynchus nodosus (Muller, 1764). Phyllobius pyri (Linnaeus, 1758). Polydrusus pilosus Gredler, 1866. Sciaphilus asperatus (Bonsdorff, 1785). Strophosoma capitatum (Degeer, 1775). Sitona lineatus (Linnaeus, 1758). Hypera adspersa (Fabricius, 1792). H. arator (Linnaeus, 1758). H. denominanda (Capiomont, 1868). H. meles (Fabricus, 1792). H. nigrirostris (Fabricius, 1775). H. viciae (Gyllenhal, 1792). Ellescus scanicus (Fabricius, 1787). Brachonyx pineti (Paykull, 1792). Rhynchaenus iota (Fabricus, 1787). Rh. loricerae (Herbst, 1795). Rh. pratensis (Germar, 1821). Rh. salicis (Linnaeus, 1758). Rh. stigma (Germar, 1821). Anoplus plantaris (Naezen, 1794). Magdalis phlegmatica (Herbst, 1797). Hylobius abietis (Linnaeus, 1758). Pissodes pini (Linnaeus, 1758). Acalles camelus (Fabricius, 1792). Neophytobius quadrinodosus (Gyllenhal, 1813). Tapinotus sellatus (Fabricius, 1794). Coeliodes nigritarsis Hartmann, 1895. Micrelus ericae (Gyllenhal, 1813). Ceutorhynchus erysimi (Fabricius, 1787). C. punctiger (Sahlberg, 1835). Ceuthorhynchidius floralis (Paykull, 1792). C. obstrictus (Marsham, 1802). Cidnorhinus quadrimaculatus (Linnaeus, 1758).
Сем. Scolytidae
Hylurgops palliatus (Gyllenhal, 1813). Hylesinus fraxini (Panzer, 1799). Tomicus minor (Hartig, 1834). T. piniperda (Lmnaeus, 1758). Orthotomus proximus (Eichhoff, 1868). Crypturgus cinereus (Herbst, 1783). C. pusillus (Gyllenhal, 1813).
Литература